Is ontwikkelingshulp kolonisme?

Als mens heb ik altijd geleerd dat je er voor een ander moet zijn, helpen waar je kan en dat liefst op een manier die een ander uitdaagt om het beste uit zichzelf te halen. Nu gaan er steeds meer (politieke) stemmen op om ontwikkelingshulp compleet op te heffen, en uitsluitend noodhulp te bieden. Maar is dat economisch en globaal gezien wel zo slim?

Jaren geleden werd China nog als ontwikkelingsland gezien, met grondstoffen maar niet met voldoende mogelijkheden om zichzelf te ontwikkelen. Omdat bedrijven zijn gaan investeren in China door daar fabrieken te bouwen heeft het land en vooral de bevolking zichzelf kunnen ontwikkelen. Juist van dat scenario zou de politiek toch moeten kunnen leren?

Ontwikkelingshulp kolonisme?

De meest rechtse flanken zien ontwikkelingshulp als onzinnig omdat ze het geld liever aan de eigen bevolking geven. Dan heb je de stromingen die ontwikkelingshulp als kolonisme zien, dus het opleggen van dwang middels het aanbieden van hulp. Ten slotte heb je de stromingen die ontwikkelingshulp zien als verantwoordelijkheid voor de medemens die het minder heeft. Dit biedt even een compacte schets van de beelden die je in de meest bekende politieke stromingen terug kan vinden. Maar de vraag is wie er nu op het rechte end zit?

Als een overheid voorwaarden verbind aan hulp die te maken hebben met de besteding van gelden om corruptie te voorkomen en de hulp op de juiste plek te laten komen, is kolonisme zeker niet het uitgangspunt. Immers, het gaat om waar de hulp terecht komt. Wat als er afspraken aan zitten die verbonden zijn aan het ontwikkelen van een democratisch besteld, is er dan sprake van een aan kolonisme verbonden ( en dus het opdringen van een) standpunt?

Ontwikkelen vraagt onderwijs

Uit alle onderzoeken, van voor of tegenstanders, blijkt dat onderwijs cruciaal is voor de ontwikkeling van een land. Dus als een land zich wil ontwikkelen dan is er ongeacht de vorm van bestuur aandacht nodig voor opleidingen. Westerse landen verbinden aan onderwijs vaak de voorwaarde dat de bevolking het belang van democratie leert. Ja dat zou een tegenstander inderdaad als koloniaal denken kunnen beschouwen. Maar zijn het juist ook niet die partijen die zeggen dat markteconomie niet zonder democratie kan?

Toegankelijk onderwijs voor elk kind

Is het niet zo, dat juist zij door markteconomie te verbinden aan democratie en dus de manier waarop een land zich moet ontwikkelen, nog sterker hun wil opleggen dan de voorwaarden die verbonden zijn in de huidige afspraken? Daarbij zit er dan nog steeds een gapend gat, want om een markteconomie in combinatie met een democratie vorm te geven is onderwijs noodzakelijk. En juist in ontwikkelingslanden is onderwijs lang niet voor iedereen toegankelijk, laat staan de mogelijkheid om voortgezet of hoger onderwijs te volgen.

Wij moeten ook ontwikkelen

Om landen de mogelijkheid te bieden zich te ontwikkelen moet er dus onderwijs aanwezig zijn. Wanneer gaan bedrijven investeren in landen; als het opleidingsniveau goed aansluit bij de productie en of dienstverlening. Dus waarom past de optie tot het verbinden van die doelstellingen dan niet in een vormgeving van ontwikkelingshulp 3.0?

Ontwikkelingshulp zal altijd enige vorm van idealisme met zich meenemen, net als ondernemers idealisten zijn. Daarom zou het misschien een idee zijn om deze twee aan elkaar te verbinden en dat moet toch ook in het meer neoliberale denken passen, evenals dat het in het Christen democratische denken past.

Het is dan ook tijd om na te denken over nieuwe vormen van ontwikkelingshulp, waarbij investeren middels kredieten zeker ook onderzocht moet worden. Waarmee ontwikkelingshulp zichzelf mogelijk ook nog in stand kan houden waar dit nodig is, Waarbij onderwijs en ontwikkeling aansluiten bij de bevolking in een land en daarmee stabiliteit ook in ontwikkelingslanden beter vorm kan krijgen. Juist die stabiliteit zal uiteindelijk veel meer opleveren dan gewoon het geld in eigen zak te steken.