Eigenlijk vond ik het altijd maar een discussie voor links, de discussie over het basisinkomen en daarmee het uitdelen van 'gratis geld.' Toch is de discussie eigenlijk helemaal niet zo links, maar zou draagbaar moeten zijn van het compleet linkse tot het compleet rechtse politieke spectrum. Vooral als je het basisinkomen vanuit verschillende perspectieven, behorende bij die politieke visies, bekijkt. Daarom vandaag eens een blik in het basisinkomen vanuit diverse politieke standpunten.
Liberaal
Vanuit het liberale denken heeft de burger een eigen verantwoordelijkheid, moet de overheid zich zo min mogelijk bemoeien achter de voordeur van zowel ondernemer als burger. Het idee is, dat als er de ruimte is om je te ontwikkelen, iedereen een gelijke kans heeft om mee te doen. Maar misschien wel het meest interessante om vanuit liberale hoek te pleiten voor een basisinkomen is dit: liberalen wensen een kleine, slagvaardige overheid met zo min mogelijk regels en regelingen. En juist daar komt het basisinkomen om de hoek kijken, en is er tevens een relatie tot de eigen verantwoordelijkheid.
Want het basisinkomen is gegarandeerd, een regeling zonder allerlei aanvullende regelingen voor verschillende doelgroepen, inkomensgroepen en zo meer. Kortom, je haalt veel schijven weg. Bovendien biedt het basisinkomen de mogelijkheid om juist die eigen verantwoordelijkheid op te pakken, dat kan zijn om zorg te verlenen aan een familielid, tot aan het (bij)scholen om aan een baan te komen. Waarmee de burger dus eigenlijk een brede individuele vrijheid krijgt, precies waar het liberalisme zo sterk aan hecht.
Socialisten
De socialisten hechten grote waarden aan een verzorgingsstaat, waar de burger een vangnet heeft en inkomens zo eerlijk mogelijk worden verdeeld. Het idee erachter is de aanpak van armoede en het wegnemen van verschillen op basis van afkomst, mogelijkheden, etc. Door de inzet op het basisinkomen wordt er vorm gegeven aan deze eerlijke kans, het zou vanuit de socialistische visie als verzorgingsstaat kunnen worden gepresenteerd en bovendien worden er geen straffen opgelegd aan mensen die 'pech' ervaren in het leven. Daarbij biedt het basisinkomen dus de basis om te functioneren in de maatschappij en daarmee ook de mogelijkheden om vrijwilligerswerk en zorg voor gezin en of (zieke) familieleden te combineren.
(Christen)democraten
Vanuit de christelijke traditie is de overheid het schild voor de zwakkeren, vanuit de democratische gedachte (het politieke midden) is de overheid er om burgers te faciliteren met een goede basis om deel te nemen aan de maatschappij. Het is dan ook niet voor niets dat bijvoorbeeld het CDA sterk inspeelt op de rol van de samenleving en de vormen van samenleven om onderling problemen op te lossen en elkaar te ondersteunen. En dat D66 zich zo sterk inzet op onderwijs, immers onderwijs is de basis om je op de arbeidsmarkt te kunnen manifesteren.
Voor beide partijen, die overigens ook de wens tot een kleinere, slagvaardige, overheid hebben is het basisinkomen zeker ook een interessant perspectief. Het zou bij kunnen dragen aan het terugbrengen van onnodig ingewikkelde en daarmee kostbare regelingen om de sociale minima te ondersteunen en daarmee de overheidsuitgaven terug te dringen. Bovendien zijn beide partijen ook voor een simpeler belastingstelsel, wat ze delen met de liberalen, en ook het basisinkomen kan daar een onderdeel in vormen. Immers, minder regelingen = minder belastingschijven en bovendien fiscale regelingen voor particulieren.
De groenen en de 'kleine' christelijke partijen
Dan gaan we even langs bij het 'groene hoekje' van Groen Links en PvdD, welke beide zeker ook iets met het socialistische denken hebben. Maar daarbij ook sterk inzetten op een duurzame samenleving, wat zeker ook samenhangt met minder regelingen en ingewikkelde systemen. Daarbij sluit het beginsel van het basisinkomen zeker ook aan. Want minder regelingen, een sociaal vangnet voor de mensen die het niet redden in een maatschappij waar werk een andere lading zal krijgen door de ontwikkelingen. Is die vast en zeker een aansluitend idee.
Dan tot slot de 'kleine' christelijke partijen, waar zij het denken van het CDA delen als het gaat om de overheid als schild voor de zwakkeren, staat bij deze partijen het 'traditionele' gezin centraal. En juist daar ligt in de huidige economie een groot probleem, want ook steeds meer vrouwen uit de SGP achterban zijn genoodzaakt om te werken en hebben daardoor minder tijd voor de door hen traditioneel uitgevoerde sociale taken als zorg voor gezin, ouderen en (zieke) familieleden.
Voor ieder wat wils
Eigenlijk is het dus wel leuk om te constateren dat eigenlijk dus elke partij wel een reden zou moeten hebben om voor een basisinkomen te stemmen en misschien is dat dan ook wel de reden dat ik van een aanvankelijke tegenstander (met in het achterhoofd de kosten) tot een voorstander ben geworden. Want het terugbrengen van regelingen, het versimpelen van het belastingstelsel en het vervangen van al die ingewikkelde verschillende aanvragen voor sociale regelingen zouden een stuk minder kostbaar worden door het invoeren van het basisinkomen. Bovendien zou er meer geld overblijven voor gemeente om mensen die het echt niet zelf kunnen, toch naar werk te helpen!
Voor meer informatie over het basisinkomen bekijk deze aflevering van Tegenlicht
Geen opmerkingen:
Een reactie posten